برای زیانکاران واقعى ، ویژگى هاى زیر از قرآن استفاده مى شود :
1 . شیطان را ولىّ و دوست و سرپرست خود گرفته اند .(نساء ،119)
2 . بقاى الهى را دروغ مى انگارند .(انعام ،31 ـ یونس ،45)
3 . فرزندان خود را مى کشند .(انعام ،140)
4 . کفه میزان اعمال شان در روز قیامت سبک است .(مؤمنون ، 103)
5 . فاسقانى که آن چه را خدا به وصل کردن آن امر کرده مى گسلند و در زمین فساد مى کنند .(بقره ،27)
6 . به کتاب آسمانى کفر مىورزند .(بقره ،121)
7 . خود را از مکر الهى ایمن مى پندارند .(اعراف ،99)
8 . به آیات الهى کفر مىورزند .(زمر ،63)
9 . به باطل ایمان دارند و به خدا کفر مى روزند .(عنکبوت ،52)
10 . جزء حزب شیطان هستند .(منافقون ،9)
11 . از غیر دین اسلام پیروى مى کنند .(آل عمران ،85)
12 . از کفار اطاعت مى کنند .(آل عمران ،149)
13 . پیامبران الهى را تکذیب مى کنند .(اعراف ،92)
14 . ایمانشان تنها به زبان است .(حج ،11)
اطاعت از خدا و پیامبران و پیروى از دین اسلام و دستورات الهى ، موجب رهایى از زیانکارى و خسران است .

 

 

آزادى در قرآن

چکیده: نویسنده با تفکیک و تعریف آزادى فلسفى و آزادى حقوقى و تقسیم آن به آزادى معقول و نامعقول، نظریه اسلام را درباره این اقسام ذکر مى کند و با تبیین و رفع ابهام از پاره اى آیات در این زمینه، به بیان نسبت آزادى با قانون مى پردازد. در ادامه نیز به نکاتى درباره نسبت اختیار و برخى آیات که به ظاهر دال بر نوعى جبر است اشاره مى کند.

ما چند نوع آزادى داریم:

1. آزادى فلسفى: انسان اساساً آزاد آفریده شده است. این مسأله اى است که هم فلسفه و هم عقلا و هم منطق قرآن آن را مسلم مى دانند. در روایتى، امیرمؤمنان به امام حسن(علیه السلام) مى فرمایند:
«لا تکن عبداً لغیرک، فقد خلقک الله حراً. هرگز بنده کسى نشو، چون خدا تو را در آفرینش آزاد آفریده است».
منطق اسلام همین است که انسانها بالفطره خودشان حق انتخاب دارند و نباید چیزى را بر آنها تحمیل کرد.

2. آزادى حقوقى: انسان این حق را دارد که از تمام مظاهر حیات و طبیعت بهره مند شود، چنان که در قرآن آمده است: «خلق لکم ما فى الأرض جمیعاً» یا «سخّر لکم ما فى السموات و الأرض جمیعاً». البته اینجا بحث است که این حقوق و آزادى، مطلق است یا نه. تمام اختلافهایى که بر سر مفهوم آزادى داریم، همین جاست.

از لحاظ حقوقى دو تعریف براى آزادى شده است:
الف) «الانطلاق من القیود»; یعنى اینکه انسان در تصرفاتش از هر تقیدى آزاد است.
ب) «امکان التمتع بالحقوق»; یعنى امکانات طورى در نظام فراهم شده باشد که هرکس بتواند به حقوق حقه خودش، مانند حق تعلیم و تربیت تا آنجا که قانون مشخص کرده است برسد. حال کدام یک از این دو معنا صحیح است؟

معناى اول اصلا معقول نیست. آیا امکان دارد جایى از دنیا بدون حد و مرز بتوانند هر کارى که دلشان مى خواهد انجام دهند؟ خیر; چون تزاحم مى شود. اما معناى دوم معقول است; یعنى اینکه هر انسانى که داراى حق مشروعى است بتواند از حق خود به نحو احسن و اکمل بهره مند شود. این معناى معقولى است که تمام عقلاى جهان آن را مى پذیرند. اگر پرسیده شود پس ارتباط آیه «لا إکراه فى الدین» با آیه اى که مى فرماید غیر از اسلام دینى از فرد قبول نمى شود چیست، گفته مى شود «لا إکراه فى الدین» نمى خواهد بگوید کسى را اجبار در دین نکنید; این یک مسأله طبیعى در دین است. لذا این آیه مى گوید که دین چیزى نیست که با چماق بشود به مردم باوراند و باید آن را با دلیل و برهان روشن کنید. آیه نمى گوید اسلام را عرضه نکنیم; بلکه مى گوید براى مردم ادله را روشن کنید تا خودشان اسلام را بپذیرند. اما آیه «إنَّ الدینَ عند الله إلاسلام» و آیه «و من یَبتغِ غیر الإسلام دیناً فلن یُقبلَ منه و هو فى الآخرة من الخاسرین» مى خواهد بگوید که بدانید دین پذیرفته پیش ما اسلام است. آن آیه مى گوید حقیقت، زوربردار نیست و باید دلیل اقامه کنید و این آیه مى گوید بدانید اگر غیر از اسلام دینى انتخاب کردید، در پایان کار متوجه مى شوید صحنه را باخته اید. این منطق قرآن، منطق عقلى است، منطق ارشاد است.

اگر پرسیده شود آیه «قل کلٌّ یَعمل على شاکلته» چگونه با اختیار سازگار است، پاسخ مى دهیم که آیه مى خواهد بگوید رفتار انسان از صفات درونى انسان و ساختار درونى اش نشأت گرفته است. حال این ساختار ممکن است بر اساس آفرینش یا اختیار شکل گرفته باشد و قرآن نمى گوید که این شاکله جبرى است; پس از این آیه مسأله جبر فهمیده نمى شود.

ممکن است پرسیده شود ادعاى شما این است که آزادى ریشه در فطرت دارد; اما مى بینیم که متفکران و فلاسفه بزرگ، نظیر افلاطون و ارسطو کمتر به این مقوله پرداخته اند و اگر به این مسأله پرداخته اند تحت عنوان جبر و اختیار بوده است، اما در آراى متفکران اسلامى، از آزادى حقوقى مدعاى شما کمتر اثرى مى بینیم. در پاسخ این سؤال مى گوییم شما ظاهراً اشتباه کرده اید. این مسأله که انسان فطرتاً مختار است و خودش سرنوشت خود را تعیین مى کند از گفته هاى افلاطون و ارسطو است. این مسأله که آزادى حقوقى از آزادى فطرى انسان نشأت گرفته است، گفتار تمام دانشمندان اسلامى است. البته عقیده من آن است که بیشتر اندیشه هاى تابناک این متفکران و فلاسفه بزرگ، برگرفته از تعالیم انبیاست; زیرا حکماى یونان روى تعالیم انبیا مطالعه کرده اند. همچنین اگر پرسیده شود آزادى حق انسان است و آزادى یعنى حاکمیت انسان بر سرنوشت خویش; بنابراین جایگاه قانون کجاست، پاسخ مى دهیم حق در مقابل تکلیف است. حق چیزى است که بر اساس فطرت یا طبیعت و یا سنت الهى براى انسان است و قانون نیز مرزبندى حقوق مى باشد. گاهى انسانها خودشان این مرزها را مشخص مى کنند و گاهى این مرزها با رهنمود شرع مشخص مى شود.

آیة الله معرفت

 

آیه ای که هر کلمه اش لطف است!

 

              

بگو: «اى بندگان من که بر نفس خویش اسراف (و ستم) کرده‏اید! از رحمت خداوند مأیوس نشوید، همانا خداوند همه‏ى گناهان را مى‏بخشد، زیرا که او بسیار آمرزنده و مهربان است. (سوره زمر؛ آیه 53)

 

اگر فکرمی کنید زبانم لال! دامن خود را به گناهانی آلوده و پالوده اید که دیگر در دستگاه خداوند مثقالی آبرو برایتان نمانده است، از همین الان بگویم که سخت در اشتباهید.

گناه شما هر چقدر هم که بزرگ باشد از رحمت خداوند که بزرگتر نیست؟ دامنه رحمت خداوند آنقدر فراگیر است که حتی مشرکان و کفار را هم در بر می گیرد.

شما که بحمد الله مسلمانید و نگین پرافتخار شیعه بر پیشانیتان می درخشد.

باری!

آیه ای که در پیشانی قاب این پنجره نشسته و بر آبشار نگاهتان همچنان جاری است، شاید تنها آیه ای است که با هر کلمه اش روزنه ای از رحمت، مهر و امید گشوده شده است.

البته کلام الهی سراسر نور و رحمت است اما آیه یاد شده به دلایلی که ذیلا خواهم آورد یکی از غرر آیات رحمت ربانی است:

1. کلمه "قل ...": شگفت نیست که پیام بشارت خداوند را کسی اعلام می کند که به تعبیر قرآن «رحمة للعالمین» است.(انبیاء/107) 

2.حرف ندای "یا": در این آیه، انسان این بها و منزلت را یافته که طرف خطاب مستقیم خداوند رحمن قرار بگیرد.

3. تعبیر"عبادی": در خطاب فوق همه انسانها اعم از مومن و کافر، مسلمان و مشرک، با وصف شرافت آفرین «عبادی" مخاطب اند.

4. "اسرفوا": اسراف به معنای خروج از جاده اعتدال و تجاوز از حد هر چیزاست هرچنداغلب درخرج کردن اموال کاربرد یافته است. تعبیر به اسراف به جای ظلم، جنایت و گناه، نشان از لطف دیگر الهی است.

5. "علی انفسهم": آوردن این عبارت به این معناست که گرد هیچ از یک از گناهان انسان بر دامن خدا نخواهد نشست، به عبارت دقیقتر، معصیت آدمی ضرر و زیانی به شأن و منزلت خداوندی نمی زند، بلکه دود آن به چشم خود انسان خواهد رفت. حق تعالی با این عبارت نصیحت آمیز، نگرانه و دلسوزانه آدمی را از سقوط در دره تباهی و گناه هشدار می دهد.

5. "لا تقنطوا": قنوط در اصل به معنای یأس از خیر است. در آیه مورد بحث ناامیدی از رحمت خدا با عبارت"لا تقنطوا" مؤکّدا نهی شده است.

6."رحمة الله": اسم "الله"جامع جمیع صفات و اسمای حسنای الهی است؛ اضافه شدن جامعترین اسم خدا به "رحمة" او  بر گستره فراگیر رحمت حق تعالی دلالتی چند باره دارد.

7. "انّ": با کلمه "اِن" که دلالت بر قطعیت می کند، اطمینان خاطر بندگان را نسبت به حتمی بودن رحمت خداوند فراهم می آورد.

8."یغفر": کلمه"یغفر" فعل مضارع است و چنانکه علمای علم نحو گفته اند.این فعل در جایی کاربرد می یابد که عملی به استمرار انجام شود، بر مبنای آیه شریفه، بخشش و مغفرت الهی امروز و فردا ندارد بلکه دائمی و همیشگی است.

9."الذنوب": کلمه ذنوب جمع ذنب به معنای گناه است. از طرفی الف و لام استغراق نیز بر سر آن آمده است و این هر دو دلالت دارد بر اینکه هر گناهی حتی شرک و ...نیز اگر با شرایط خاص مغفرت همراه باشد بخشیده می شود، شرط آن نیز چنانکه در آیات سپس تر آمده است توبه و پشیمانی است.

10."جمیعا": علاوه بردو مورد پیشین که در بند 9گفته شد، آورددن کلمه"جمیعا" به منزله تاکید دوباره ای است بر بخشش همه گناهان.

11. عبارت پایانی آیه یاد شده مشتمل بر دو صفت از اسماء حسنای الهی است که نشان از رحمت و غفران حضرت باریتعالی دارد؛ آری  «انه هو الغفور الرحیم».

 

اکنون آیا با وجود چنین خدای رحمت گستر مهربانی باز شایسته است که کسی به بهانه ارتکاب معاصی کبیره روی از خالق خود برگیرد و به آفتاب هستی بخش بنده پذیر پشت کند؟!!

---

 

شگفتیهای ریاضی قرآن

کتاب عبدالرزاق نوفل اعجاز عددى در قرآن‏کریم نام دارد و به قلم قرآن‏پژوه و قرآن‏شناس دانشور معاصر، آقاى مصطفى حسینى طباطبائى به فارسى ترجمه شده است.

 ذیلاً تعدادى از آمار و ارقام شگفت‏آور عبدالرزاق نوفل نقل مى‏شود:

- واژه دنیا در قرآن کریم 115 بار به‏کار رفته است، و واژه آخرت هم همین تعداد.

- شیاطین 68 مرتبه، ملائکه هم همین تعداد.

- حیات 71 بار، موت هم همین تعداد.

- علم و معرفت ومشتقات آنها 811 بار، ایمان و مشتقات آن‏هم همین تعداد.

- ابلیس یازده بار، و استعاذه از او هم به‏همین تعداد.

- کلمه یوم به‏معناى روز(به‏صورت مفرد) 365بار به‏تعداد روزهاى‏سال (شمسى) در قرآن به‏کار رفته است. و به‏صورت تثنیه و جمع سى بار، به‏تعداد روزهاى ماه.

- کلمه شهر به‏معناى ماه، 12 مرتبه در قرآن دیده مى‏شود به‏تعداد ماه‏هاى سال.

اما کتاب دکتر ابوزهراء النجدى قرآن‏پژوه شیعه من الاعجاز البلاغى و العددى للقرآن الکریم نام دارد و چنان‏که از نامش برمى‏آید به‏عربى است و هنوز به‏فارسى ترجمه نشده است و از نظر شگفتى‏هاى ریاضى به‏پاى کار رشاد خلیفه و عبدالرزاق نوفل نمى‏رسد.

ذیلاً چند تناسب و ظرافت عددى قرآنى را که او پیدا کرده و در کتاب پیش گفته آورده است، نقل مى‏کنیم:

- ساعت/ الساعة در قرآن کریم 24 بار به‏کار رفته است به تعداد ساعات شبانه‏روز.

- سماوات السبع یا سبع سماوات، هفت بار به‏کار رفته است.

- «سجد» و مشتقات آن 34مرتبه به‏کار رفته است که برابر مجموع سجده‏هاى هفده رکعت نماز شبانه‏روزى است، از قرار هر رکعتى دو سجده، جمعاً 34 سجده.

- لفظ صلاة و قیام و اقیموا و مشتقات آن 51 بار به‏کار رفته است که برابر با هفده‏رکعت نماز واجب و 34 رکعت نماز مستحب شبانه‏روزى است.

- مشتقات وصى/ توصیه به‏تعداد اوصیاى الهى دوازده بار به‏کار رفته است.

- لفظ شیعه و مشتقاتش دوازده بار در قرآن به‏کار رفته است.

- مشتقات فرقه، 72 بار به‏کار رفته است و این به‏تعداد 72 فرقه اسلامى است.

در پایان این نکته گفته شود که این‏گونه پژوهش‏ها جنبه تفننى دارد، و ارزش طراز اول علمى ندارد.

برگرفته از:

درسنامه علوم قرانی سطح 2، حسین جوان آراسته

 

اثر قرآن بر دل مؤمنان و ستمگران

"و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین و لا یزید الظالمین الاخسارا"

این آیه شریفه، هشتاد و دومین آیه سوره مبارکه اسرا مى‏باشد. در این سوره، خداوند چندین بار راجع به قرآن کریم سخن به میان آورده، می‌فرماید این قرآن، خلق را به راستترین و استوارترین راه هدایت مى‏کند و اهل ایمان را که نیکوکار باشند به اجر و ثواب عظیم بشارت مى‏دهد. در آیات 82 الى 100 این سوره خداوند براى بار دوم در این سوره، قرآن کریم را معجزه و آیت پیامبر اکرم‏ صلى الله علیه وآله‏ معرفى مى‏کند و همچنین رحمت و برکتش مى‏خواند.

معناى آیه : کلمه "من" گاهى براى تبعیض و گاهى بیانیه است. علامه طباطبایى کلمه "من " را در این آیه "بیانیه" دانسته‏اند زیرا شفاء و رحمت مخصوص قسمتى از قرآن نیست ‏بلکه اثر قطعى همه آیات قرآن است. بنابراین معناى آیه به این صورت خواهد شد: "ما آنچه را که شفاء و رحمت است را نازل مى‏کنیم ..." (1) اما بعضى از مفسران این را احتمال داده‏اند که "من" در آیه به همان معناى تبعیض است و اشاره به نزول تدریجى قرآن مى‏باشد (بخصوص اینکه جمله ننزل فعل مضارع است) در این صورت معناى آیه چنین خواهد شد: "ما قرآن را نازل مى‏کنیم و هر بخشى از آن که نازل مى‏شود به تنهایى مایه شفاء و رحمت است و..." (2)

 

قرآن شفاء است

در آیه بالا، خداوند قرآن کریم را شفاء نامیده است. دلهاى آدمیان نیز احوالی دارد که اگر قرآن را با آن احوال مقایسه کنیم، خواهیم دید که همان نسبتى را دارد که یک داروى معالج ‏با مرض دارد. انسان همانطور که سلامتى و بیماری جسمى دارد سلامتى و بیماری روحى هم دارد، و همانطور که اختلال در نظام جسمى او باعث مى‏شود که دچار مرضهای جسمى شود همچنین اختلال در نظام روحى او باعث مى‏شود به مرضهاى روحى مبتلا شود، و همانطور که براى مرضهاى جسمی‌اش دوایى است، براى مرضهاى روحى نیز درمانى دارد.

خداوند در میان مؤمنان گروهى را چنین معرفى مى‏کند که در دلهایشان مرض دارند و این مرض غیر کفر و نفاق صریح است و مى‏فرماید: "لئن لم ینثه المنافقون و الذین فى قلوبهم مرض و المرجفون فى المدینة لنغرینک بهم" (3) و نیز مى‏فرماید: "و لیقول الذین فى قلوبهم مرض و الکافرون ماذا ارادالله بهذا مثلا" (4) و اینکه قرآن کریم آن را مرض خوانده قطعا چیزیست که ثبات قلب و استقامت نفس را مختل مى‏سازد، از قبیل شک و ریب که هم آدمى را در باطن دچار اضطراب و تزلزل نموده به سوى باطل و پیروى هوى متمایل مى‏سازد و هم با ایمان - البته با نازلترین درجه ایمان منافات ندارد و عموم مردم با ایمان نیز دچار آن هستند و خود یکى از نواقص، نسبت‏ به مراتب عالیه ایمان، شرک شمرده مى‏شود و خداوند در این باره مى‏فرماید: "ولا یؤمن اکثرهم بالله الا و هم مشرکون" (5) و نیز مى‏فرماید: "فلا و ربک لا یؤمنون حتى یحکمون فیما شجر بینهم ثم لا یجدون فى انفسهم حرجا مما قضیت و سلموا تسلیما " (6)

اما چرا خداوند قرآن را شفاى دل مؤمنین نامیده است؟

قرآن کریم با حجتهاى قاطع خود، شکها و تردیدها را در راه عقاید حق از بین برده با مواعظ شافى خود و داستانهاى آموزنده و عبرت‏انگیز، مثلهاى دلنشین، وعده و وعید، انذار و تبشیرش و احکام و شرایعش با تمامى آفات دلها مبارزه کرده همه را ریشه‏کن مى‏سازد، بدین جهت‏خداوند قرآن را شفاى دل مؤمنان نامیده است. (7) مسعدة بن صدقة از امام جعفر صادق‏ علیه السلام‏ نقل مى‏کند که "و انما الشفاء فى علم القرآن" (8)

 

قرآن رحمت‏ است

چرا خداوند بعد از اینکه قرآن را شفاء براى مؤمنان معرفى مى‏کند آن را رحمت نیز مى‏خواند؟

رحمت افاضه‏اى است که به وسیله آن کمبودها جبران گشته حوایج ‏برآورده مى‏شود.  قرآن دل آدمى را به نور علم و یقین روشن مى‏سازد و تاریکیهاى جهل و شک را از آن دور مى‏کند و آن را به زیور ملکات فاضله مى‏آراید. (9) آیت الله مکارم شیرازى مى‏نویسد: "شفاء" اشاره به "پاکسازى"، و "رحمت" اشاره به "نوسازى" است (10) قرآن براى مردم و اهل قرآن رحمت است و شکى در آن نیست و اهل قرآن کریم، ائمه هدى هستند که خداوند مى‏فرمایند: "ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا." (11)

قرآن براى کسانى رحمت است که به فرایض آن عمل مى‏کنند و آنچه را که در قرآن حلال است‏حلال، و آنچه را که حرام است، حرام مى‏دانند. پس اینان مؤمنان هستند که وارد بهشت مى‏شوند و عذاب نمى‏شوند، بلکه از عذاب نجات مى‏یابند. (12) همچنین در قرآن، شفا از افراط و تفریط در تفکرات و شعور انسان است. پس این قرآن، عقل را از راههاى غیر حقیقى حفظ مى‏کند، انسان را در راههایى که مثمر ثمر باشد، آزاد مى‏گذارد، او را از استفاده کردن نیرو و توانش در جاهایى که فایده ندارد، باز مى‏دارد، به او برنامه سالم دقیق مى‏دهد، فعالیت انسان را نتیجه‏دار کرده، از راههاى غیر حقیقى باز مى‏دارد. (13)

قرآن رحمت است ‏براى کسى که طلب رحمت مى‏کند و رحمت را براى خویش مى‏خواهد. قرآن شفاء از کفر، شرک، جهل، فساد و هر رذیلتى است، البته براى کسى که بخواهد براى خداوند تعالى خالص شود. (14)

قرآن کریم از آن جهت که شفاء است، اول دل را انواع مرضها و انحرافات پاک مى‏کند و زمینه را براى جاى دادن فضایل آماده مى‏سازد; از آن جهت که رحمت است صحت و استقامت اصلى و فطرى دل را به او باز مى‏گرداند; از آن جهت که شفاء است محل دل را از موانعى که ضد سعادت است پاک کرده آماده پذیرش سعادت مى‏سازد; از آن جهت که رحمت است هیبت ‏سعادت به او داده نعمت استقامت و یقین را در آن جایگزین مى‏کند. بنابراین قرآن کریم هم شفاء است‏براى دلها و هم رحمت; همچنانکه هدایت و رحمت‏براى نفوسِ در معرضِ ضلالت است. "ماهو شفاء و رحمة" (15) نظیر آیه "هدى و رحمة لقوم یؤمنون" (16) و جمله "و مغفرة و رحمة" مى‏باشد. (17)

 

قرآن، فزونى خسارت براى ستمگران

"و لا یزید الظالمین الا خسارا"، مراد از ظالمین قهرا کفار خواهد بود زیرا سیاق آیه بیانگر اثرى است که قرآن در غیر مؤمنان دارد. البته بنا به گفته بعضى از مفسران کفار غیر مشرکین منظور است. و اگر آیه شریفه حکم مزید خسران را معلق به‏وصف ظلم کرد براى این بوده که به‏علت‏حکم هم اشاره کرده باشد و بفهماند که قرآن در ایشان جز زیاد شدن خسران اثرى ندارد; زیرا با ارتکاب کفر به خود ستم کرده‏اند.

کلمه "خسار" به معناى ضرر دادن از اصل سرمایه است، کفار مانند همه افراد یک سرمایه اصلى داشتند و آن دین فطریشان بود که هر دل ساده و سالمى به آن ملهم است، ولى ایشان به خاطر کفرى که به خدا و آیات او ورزیدند از این سرمایه اصلى کاستند و چون به قرآن کفر ورزیدند و بدون منطق و دلیل بلکه به ستم از آن اعراض نمودند، همین قرآن خسران ایشان را دو چندان نموده نقصى روى نقص قبلیشان اضافه کرد.

البته این در صورتى است که از آن فطرت اصلى چیزى در دلهایشان مانده باشد و گرنه هیچ اثرى در آنها نخواهد داشت و لذا به جاى اینکه بفرماید: "یزید الظالمین خسارا" که به معنى "در ستمگران خسران را زیادتر مى‏کند" فرمود: " ولا یزیدالظالمین الاخسارا" که به معنى "در ظالمان اثرى جز خسران ندارد" یعنى در آن کسانى که از فطرت اصلیشان چیزى نمانده هیچ اثر ندارد و در آن کسانى که هنوز از موهبت فطریشان مختصرى مانده این اثر را دارد که کمترش مى‏کند. (18) این خسران و نقصان نیز از جهت تکذیب و کفر آنها به قرآن کریم است.

همچنین خداوند مى‏فرماید: "فزادتهم رجسا الى رجسهم". (19) در این قسمت زیاد شدن خسران کفار را خداوند مجازا به خود قرآن نسبت داده زیرا خسران ایشان در حقیقت اثر کفر خود آنان و سوء اختیارشان و شقاوت نفوسشان است. (20) در حدیثى که منسوب به امام محمد باقر علیه السلام‏ است مى‏خوانیم که حضرت مى‏فرمایند: جبرئیل بر پیامبر اکرم‏ صلى الله علیه وآله‏ نازل شد و فرمود: "و لا یزید الظالمین آل محمد حقهم الاخسارا". (21)

 

قرآن دارویى بدون عوارض جانبى

با این اوصاف که خداوند قرآن کریم را شفاء و رحمت‏براى مؤمنان خوانده در واقع آن را به عنوان یک دارو براى امراض جسمى و روحى معرفى کرده است. داروى دردهاى جسمانى غالبا اثرهاى نامطلوبى روى ارگانهاى بدن مى‏گذارند تا آنجا که در حدیث معروفى آمده: "هیچ دوایى نیست مگر اینکه خود سرچشمه بیمارى دیگرى است." (22) اما این داروى شفابخش هیچگونه اثر نامطلوب روى جان و فکر و روح آدمى ندارد، بلکه برعکس تمامى آن خیر و برکت است. در یکى از عبارات نهج البلاغه مى‏خوانیم: "شفاء لا تخشى اسقامه " یعنى اینکه "قرآن داروى شفابخشى است که هیچ بیمارى از آن بر نمى‏خیزد." (23) کوتاه سخن این که قرآن مؤمنان را صحت و استقامت افزوده و سعادتى بر سعادتشان اضافه مى‏کند و اگر در کافران هم چیزى بیفزاید، چیز جز نقص و خسران نخواهد بود.

 

حترام به والدین از دید قرآن
آثار حفظ قرآن
نام های پیامبران درقرآن
عوامل آرامش روانی زن از دیدگاه قران
اهمیت تربیت خانواده در قرآن و حدیث
[عناوین آرشیوشده]